بازیافت باتری خودرو برقی در چین با اجرای مجموعه‌ای از استانداردهای ملی جدید، به رکورد بازیافت 99.6 درصدی مواد کلیدی مانند نیکل، کبالت و منگنز رسیده است و زمینه‌ساز تحول بزرگ در صنعت خودروهای برقی جهان شده است.
چین در مسیر توسعه صنعت خودروهای برقی خود، گام مهمی در زمینه پایداری و حفظ منابع برداشته است. اجرای استانداردهای ملی جدید برای بازیافت و استفاده مجدد از باتری‌های خودروهای برقی، یکی از مهم‌ترین سیاست‌های زیست‌محیطی این کشور محسوب می‌شود. بر اساس گزارش منابع رسمی از جمله اداره کل نظارت بر بازار و وزارت صنعت و فناوری اطلاعات چین، در طرح‌های آزمایشی اجراشده تاکنون، بیش از 99 درصد از مواد حیاتی شامل نیکل، کبالت و منگنز از باتری‌های بازنشسته بازیافت شده‌اند. این طرح بخشی از برنامه جامع دولت چین برای ایجاد اقتصاد چرخشی و کاهش وابستگی به استخراج مواد معدنی خام است.
فهرست مطالب
استانداردهای جدید ملی بازیافت باتری خودرو برقی در چین
فرآیند جداسازی و نرخ بازیافت مواد کلیدی
تشکیل کمیته فنی ملی بازیافت باتری
مشارکت چین در استانداردسازی بین‌المللی
الزامات ایمنی و استفاده مجدد از باتری‌ها
سوالات متداول درباره بازیافت باتری خودرو برقی در چین
استانداردهای جدید ملی بازیافت باتری خودرو برقی در چین
چین به‌طور رسمی مجموعه‌ای از استانداردهای ملی جدید برای بازیافت و استفاده مجدد از باتری‌های خودروهای برقی را تصویب کرده است. این استانداردها شامل الزامات کلی، رویه‌های مدیریتی، روش‌های جداسازی و کنترل کیفیت فرآیند بازیافت هستند. بر اساس گزارش رسانه دولتی CCTV، تاکنون 22 استاندارد ملی در این حوزه تدوین شده که پنج مورد از آن‌ها به‌تازگی توسط اداره کل نظارت بر بازار چین تصویب شده است.
استانداردهایی مانند «مشخصات فنی بازیافت و جداسازی باتری خودرو برقی» و «استاندارد تشخیص انرژی باقیمانده باتری» هم‌اکنون در سطح گسترده‌ای در صنعت خودروسازی چین مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این اقدامات با هدف ایجاد چارچوبی واحد برای کل زنجیره بازیافت — از جمع‌آوری و جداسازی تا استفاده مجدد مواد خام — طراحی شده‌اند.
فرآیند جداسازی و نرخ بازیافت مواد کلیدی
نتایج اجرای استانداردهای جدید در پروژه‌های آزمایشی نشان می‌دهد که برخی از شرکت‌های فعال در صنعت بازیافت توانسته‌اند نرخ بازیافت نیکل، کبالت و منگنز را به 99.6 درصد و نرخ بازیافت لیتیوم را به حدود 96.5 درصد برسانند. این میزان دقت و بهره‌وری، در سطح جهانی بی‌سابقه است و چین را به رهبر فناوری بازیافت باتری در جهان تبدیل کرده است.
فرآیند جداسازی شامل چند مرحله اصلی است؛ ابتدا باتری‌ها تحت آزمایش‌های ایمنی قرار گرفته و سپس به‌صورت ماژولار باز می‌شوند. در مرحله بعد، سلول‌های باتری از نظر میزان انرژی باقیمانده بررسی شده و مواد فعال شیمیایی از جمله لیتیوم، نیکل و منگنز با روش‌های شیمیایی و حرارتی استخراج می‌شوند. در نهایت، مواد تصفیه‌شده دوباره به چرخه تولید باتری‌های جدید بازمی‌گردند. این روش باعث کاهش استخراج مواد معدنی خام و صرفه‌جویی قابل‌توجه در انرژی می‌شود.
تشکیل کمیته فنی ملی بازیافت باتری
در راستای اجرای این طرح، وزارت صنعت و فناوری اطلاعات و اداره کل نظارت بر بازار چین اقدام به تشکیل یک کمیته فنی ملی برای استانداردسازی فرآیند بازیافت باتری کرده‌اند. این کمیته شامل نمایندگانی از بخش‌های تأمین مواد اولیه، تولیدکنندگان باتری، شرکت‌های بازیافت، صنایع شیمیایی و مؤسسات تحقیقاتی است. هدف از تشکیل این کمیته، ایجاد هماهنگی میان بخش‌های مختلف زنجیره تولید و بازیافت و توسعه فناوری‌های نوین در زمینه استفاده مجدد از مواد باتری است.
این نهاد قرار است علاوه‌بر خودروهای برقی، استانداردهای مشابهی را برای حوزه‌های دیگر مانند باتری‌های کشتی‌ها، سیستم‌های ذخیره انرژی و تجهیزات صنعتی تدوین کند تا یک نظام جامع بازیافت برای کل صنایع وابسته به انرژی باتری شکل گیرد.
مشارکت چین در استانداردسازی بین‌المللی
چین نه تنها در سطح ملی، بلکه در عرصه بین‌المللی نیز نقش فعالی در تدوین استانداردهای جهانی بازیافت باتری ایفا می‌کند. کارشناسان چینی در کمیته‌های فنی بین‌المللی از جمله IEC و ISO حضور دارند و در تدوین استانداردهایی مانند ارزیابی عملکرد باتری‌های دست دوم، سیستم‌های طبقه‌بندی و دستورالعمل‌های عمومی برای بازیافت باتری مشارکت می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بین‌المللی چین در این زمینه، تصویب پروژه‌ای با عنوان «دستورالعمل عمومی برای تخلیه عمیق در فرآیند بازیافت باتری‌ها» به‌عنوان یک استاندارد جهانی IEC است که به رهبری متخصصان چینی ارائه شده است. در حال حاضر نزدیک به 40 کارشناس چینی در کمیته‌های فنی بین‌المللی فعال هستند که این امر باعث افزایش نفوذ چین در تعیین استانداردهای جهانی صنعت باتری شده است.
الزامات ایمنی و استفاده مجدد از باتری‌ها
وزارت صنعت و فناوری اطلاعات چین تأکید ویژه‌ای بر تدوین و اجرای استانداردهای ایمنی اجباری برای باتری‌های لیتیوم دارد. یکی از این مقررات، «استاندارد فنی ایمنی برای باتری‌های لیتیوم-یون در دوچرخه‌های برقی» است که هدف آن جلوگیری از استفاده از باتری‌های بازنشسته خودروها در وسایل نقلیه کوچک‌تر است.
بر اساس مقررات جدید، استفاده مجدد از باتری‌های خودروهای برقی در محصولات غیرخودرویی مانند موتورسیکلت‌های برقی و دوچرخه‌های برقی ممنوع است. دولت چین همچنین در حال به‌روزرسانی استانداردهای ایمنی برای تمامی کاربردهای باتری‌های لیتیوم است تا از خطرات ناشی از استفاده مجدد ناصحیح جلوگیری کند. این سیاست بخشی از تلاش گسترده برای ایجاد زنجیره بازیافت ایمن، کارآمد و پایدار است.
سوالات متداول درباره بازیافت باتری خودرو برقی در چین
نرخ بازیافت مواد کلیدی در استاندارد جدید چین چقدر است؟
بر اساس داده‌های رسمی، نرخ بازیافت نیکل، کبالت و منگنز در پروژه‌های جدید به 99.6 درصد و نرخ بازیافت لیتیوم به 96.5 درصد رسیده است.
هدف از تشکیل کمیته فنی ملی بازیافت باتری چیست؟
این کمیته با حضور نمایندگان بخش‌های مختلف تشکیل شده تا استانداردهای واحدی برای کل زنجیره تولید، بازیافت و استفاده مجدد از باتری‌ها تدوین کند.
آیا باتری‌های بازنشسته خودروهای برقی در چین مجاز به استفاده مجدد هستند؟
خیر، استفاده از باتری‌های بازنشسته خودروهای برقی در محصولات کوچک‌تر مانند دوچرخه یا موتورسیکلت برقی ممنوع است و فقط در چارچوب طرح‌های ایمن بازیافت قابل‌استفاده‌اند.
