واکنش قالیباف به بنزین ۵۰۰۰ تومانی نشان میدهد طرح سه نرخی شدن سوخت نه قاچاق را متوقف میکند و نه مصرف را کاهش؛ تمرکز بر هدایت سهمیهها به کالابرگ الکترونیک است.
فهرست مطالب
- واکنش قالیباف به بنزین ۵۰۰۰ تومانی و سه نرخی شدن سوخت
- جزئیات مصوبه دولت برای سه نرخی شدن بنزین و تأثیرات اقتصادی
- سوالات متداول
دولت در مصوبهای جنجالی نرخ بنزین را به سه سطح رساند و نرخ سوم بنزین را ۵۰۰۰ تومان تعیین کرد، تصمیمی که از نیمه آذر ۱۴۰۴ اجرایی میشود و موجی از انتقادات را در پی داشته است. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در اولین واکنش رسمی خود این طرح را بیتأثیر بر قاچاق و مصرف سوخت دانست و بر لزوم هدایت سهمیهها به سمت کالابرگ الکترونیک تأکید کرد. این موضعگیری در حالی بیان میشود که نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند چنین تغییراتی بدون اصلاحات ساختاری، تورم را تشدید و نارضایتی اجتماعی را افزایش خواهد داد. با توجه به نوسانات اخیر بازار ارز و طلا، اجرای این مصوبه میتواند هزینههای حمل و نقل و تولید را تحت تأثیر قرار دهد و بر شاخص کل بورس نیز سایه بیندازد.
واکنش قالیباف به بنزین ۵۰۰۰ تومانی و سه نرخی شدن سوخت
محمدباقر قالیباف در حاشیه نشست خبری اخیر خود، در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره طرح سه نرخی شدن بنزین، صراحتاً اعلام کرد که تغییرات جزئی در نرخ سوخت مانند افزایش به ۵۰۰۰ تومان، نه تنها مصرف را کاهش نمیدهد بلکه بر قاچاق سوخت نیز تأثیری نخواهد داشت. وی با اشاره به مابهالتفاوت بالای ۵۰ هزار تومانی با نرخهای صادراتی، تأکید کرد که اختلاف ۳ تا ۵ هزار تومانی در نرخ داخلی، انگیزه قاچاقچیان را کم نخواهد کرد. قالیباف افزود که مجلس طبق قانون، اختیار تعیین قیمت سوخت را به دولت واگذار کرده و نظر شخصی وی بر بیاثر بودن این طرح است، اما آماده همکاری برای اصلاح ایرادات قانونی است.
این اظهارات در حالی بیان شد که دولت مصوبهای را بدون اطلاع قبلی مجلس ابلاغ کرد و نرخ بنزین را به سه سطح ۱۵۰۰ تومان سهمیهای، ۳۰۰۰ تومان آزاد و ۵۰۰۰ تومان مازاد بر سهمیه رساند. قالیباف طرح هدایت سهمیههای بنزین به کالابرگ الکترونیک را مثبت ارزیابی کرد و گفت این اقدام میتواند عدالت اجتماعی را تقویت کند، به شرطی که ایرادات قانونی آن برطرف شود. وی هشدار داد که بدون مدیریت دقیق، چنین تغییراتی میتواند به تورم زنجیرهای منجر شود و قدرت خرید خانوارها را کاهش دهد.
به گزارش خودرولوژیست، این موضع قالیباف با واکنشهای گستردهای در میان نمایندگان مجلس روبرو شد؛ برخی مانند جعفر پورکبگانی، نماینده بوشهر، تذکر شفاهی دادند و از عدم هماهنگی دولت با مجلس انتقاد کردند. هاشمینیا، نماینده خرمآباد، نیز خواستار اجرای سیاستهای ملی و عادلانه در توزیع سوخت شد و تأکید کرد که بنزین و گازوئیل باید با عدالت اجتماعی توزیع شود. مرتضی محمودی، نماینده تهران، هشدار داد که گرانسازی بنزین کمر طبقات پایین جامعه را میشکند و میتواند نارضایتی اجتماعی را افزایش دهد.
از سوی دیگر، آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات، در کانال تلگرامی خود طرح سه نرخی شدن بنزین را در یک کلام ناکارآمد خواند و گفت نه بر قاچاق اثر دارد، نه کسری بودجه را رفع میکند و نه بهرهوری را افزایش میدهد. وی خطاب به رئیس جمهور مسعود پزشکیان نوشت که کارت اعتباری برای اصلاح الگوی مصرف را برای این طرح بیخاصیت نسوزاند. این انتقادات نشاندهنده شکاف میان دولت و مجلس در سیاستگذاری انرژی است، جایی که دولت بر اصلاح یارانهها اصرار دارد و مجلس بر حفظ قدرت خرید مردم تمرکز کرده است.
در بازارهای مالی، این خبر بلافاصله بر قیمتها تأثیر گذاشت؛ شاخص کل بورس با ۰.۷۶ درصد رشد به ۳,۳۴۰,۲۸۳.۷۱ واحد رسید، اما دلار آمریکا با ۰.۷۱ درصد افزایش به ۱۱۹,۷۵۰ تومان و یورو به ۱۳۹,۰۵۰ تومان صعود کرد. گرم طلای ۱۸ عیار با افت ۰.۰۴ درصدی به ۱۲,۱۳۶,۰۶۳ ریال رسید و سکه امامی با ۰.۹۴ درصد کاهش به ۱۲۵,۷۰۰,۰۰۰ تومان معامله شد. بیت کوین نیز با جهش ۶.۲۸ درصدی به ۹۰,۸۲۰ دلار، از تنشهای داخلی بازار ایران فاصله گرفت.
جزئیات مصوبه دولت برای سه نرخی شدن بنزین و تأثیرات اقتصادی
دولت مسعود پزشکیان در مصوبه هیئت وزیران، نرخ بنزین را از نیمه دوم آذر ۱۴۰۴ به سه سطح رساند: ۱۵۰۰ تومان برای سهمیه ماهانه ۶۰ لیتری خودروهای شخصی، ۳۰۰۰ تومان برای سوخت آزاد و ۵۰۰۰ تومان برای مازاد بر سهمیه از طریق کارتهای اضطراری جایگاهها. این طرح بخشی از سیاستهای اصلاحی یارانه انرژی است که هدف آن کاهش ناترازی بودجه و کنترل قاچاق سوخت عنوان میشود. سخنگوی دولت فاطمه مهاجرانی اعلام کرد که سهمیه بنزین خودروهای پلاک دولتی (به جز آمبولانسها) حذف میشود و خودروهای مناطق آزاد، وارداتی و نوشماره داخلی نیز از سهمیه محروم خواهند بود و باید با نرخ ۵۰۰۰ تومان سوختگیری کنند.
از ۵ آذر ۱۴۰۴، سهمیه ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی برای خودروهای کارکرده پس از تعویض پلاک حذف میشود و این خودروها تنها به نرخ سوم دسترسی خواهند داشت. امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس، پیش از مصوبه هشدار داد که نرخ سوم با افزایش ۳۰۰ تا ۵۰۰ درصدی همراه است و میتواند تورم را تشدید کند. مسعود پزشکیان در گفتگوی تلویزیونی، هزینه تولید هر لیتر بنزین را با نرخ صفر برای نفت خام، ۸۰۰۰ تومان اعلام کرد و گفت قیمت فعلی ۰.۰۶ دلار برای بنزین سوپر و ۰.۰۲۴ دلار برای یارانهای است.
به گزارش خودرولوژیست، اجرای این مصوبه در بازار خودرو جهش ۵-۱۰ درصدی قیمت پراید و پژو ۲۰۶ را در ۴۸ ساعت اول ایجاد کرد، زیرا مصرفکنندگان انتظار تورم بیشتر دارند. رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳، پیشتر تأکید کرده بود که دولت بندی برای گرانی بنزین در بودجه نیاورده، اما محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، گفت قیمت بنزین در بودجه ۱۴۰۴ تقریباً ثابت مانده و افزایش درآمد از فروش بیشتر سوخت است.
اقتصاددانان هشدار میدهند که سه نرخی شدن بنزین بدون اصلاحات ساختاری، قاچاق را تشدید و هزینه حمل و نقل عمومی را افزایش میدهد. در استانهای مرزی مانند بوشهر و خرمآباد، نمایندگان خواستار سیاستهای هوشمندانه شدند و گفتند توزیع سوخت باید ملی و عادلانه باشد. دولت ادعا میکند این طرح قورباغهای (تدریجی) است و از نیمه آذر در جایگاههای اضطراری آغاز میشود، اما منتقدان آن را مقدمهای برای سنجش واکنشها میدانند. در نهایت، مجلس جلسه غیرعلنی با مسئولان دولتی در هفته آینده برگزار میکند تا مصوبه را بررسی کند و احتمال وتو یا اصلاح آن وجود دارد.
از منظر بازارهای جهانی، افت ۱.۳۷ درصدی اونس طلا به ۴,۱۸۱.۷۴ دلار و کاهش ۰.۹۴ درصدی سکه بهار آزادی به ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان، نشاندهنده نگرانی از تورم داخلی است. درهم امارات با ۰.۷۶ درصد افت به ۳۲,۶۰۰ ریال رسید، در حالی که درهم امارات با ۰.۷۶ درصد افت به ۳۲,۶۰۰ ریال رسید. کارشناسان پیشبینی میکنند اگر طرح بدون تغییر اجرا شود، شاخص تورم مصرفکننده تا پایان سال ۵-۷ درصد افزایش یابد و بر هزینه نگهداری خودروهای پژو و پراید تأثیر بگذارد.
سوالات متداول درباره واکنش قالیباف به بنزین ۵۰۰۰ تومانی
آیا سه نرخی شدن بنزین از آذر ۱۴۰۴ اجرا میشود؟
بله، مصوبه دولت از نیمه دوم آذر ۱۴۰۴ اجرایی میشود و نرخ سوم بنزین ۵۰۰۰ تومان برای مازاد بر سهمیه است.
نظر قالیباف درباره تأثیر بنزین ۵۰۰۰ تومانی بر قاچاق چیست؟
قالیباف معتقد است تغییرات جزئی مانند ۳ تا ۵ هزار تومان بر قاچاق یا مصرف بنزین تأثیری ندارد و راهکار هدایت به کالابرگ است.
آیا مجلس مصوبه سه نرخی شدن بنزین را وتو میکند؟
مجلس آماده همکاری برای اصلاح است، اما جلسه غیرعلنی هفته آینده برای بررسی دقیق برگزار میشود.
